چه نوع شکایتی در صورت نقض طرح صنعتی مطرح کنیم؟

صاحب طرح صنعتی از حق طرح جداگانه یا مستقل دعوی کیفری و حقوقی در قبال نقض طرح صنعتی خویش برخوردار است.
طرح هر یک از این دعاوی شرایط و مزایا و معایبی دارد.

چنانچه بتوانید عنصر علم و عمد ناقض ( شخص بهره بردار) طرح خویش را در مرجع قضایی به اثبات برسانید و طرح صنعتی شما، قبل از ثبت اطمینان دارید که منتشر و افشاء نگردیده است، بهتر است از طرح دعوی کیفری به لحاظ سرعت عمل مراجع کیفری نسبت به مرجع حقوقی استفاده کنید تا در توقیف کالای حاوی طرح سرعت بیشتری به کار گرفته شود.

ولی اگر می‌دانید طرح صنعتی صادره از اداره ثبت، پیش از این و حداقل ۶ ماه قبل از تسلیم اظهارنامه، افشا و منتشر شده است، پیشنهاد می‌شود طرح دعوی حقوقی را درخواست کنید.

در بسیاری موارد اشخاص صرفاً بدنبال مطالبه خسارت هستند که به این قبیل اشخاص توصیه می‌شود از طرح دعوی حقوقی استفاده کنند.

جرم کپی طرح صنعتی

بر اساس قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علایم تجاری ، طرح صنعتی تعریف شده و مشخصات آن ذکر شده است که بر اساس ماده ۲۰ این قانون ، ” هر نوع ترکیب خطوط ، ترکیب رنگ ها و هر گونه شکل سه بعدی با خطوط ، رنگ ها و یا بدون آن ، به طوری که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر بدهد ، طرح صنعتیمی باشد ” که این طرح ها ، مانند ثبت اختراع در ایران ، طی تشریفات خاصی باید به ثبت برسند .

بنابراین ، زمانی که شخصی ، یک کالای صنعتی و یا یک کالای مربوط به صنایع دستی را بر اساس این ماده ، تهیه و تولید می کند ؛ به نحوی که شامل یک طرح صنعتی جدید و بدیع می شود ، می بایست حمایت هایی از وی به عمل آید ، تا سایر افراد ، نتوانند با کپی کردن این طرح صنعتی ، برای خود منافعی را به دست آورده و از این طریق ، حقوق مخترع طرح صنعتی را تضییع نمایند .

اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که آیا کپی کردن طرح صنعتی ، که قبلا توسط سایر اشخاص و یا شرکت های تجاری به ثبت رسیده است ، جرم می باشد ؟ آیا در قانون ، برای کپی طرح های صنعتی ، مجازات نیز پیش بینی شده است ؟ برای پاسخ دادن به این سوالات ، لازم است به قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶ توجه نمود . بر اساس ماده ۲۸ این قانون ، ثبت طرح صنعتی توسط افراد یا شرکت ها ، حقوقی را برای آنان ایجاد می کند ؛ از جمله اینکه :

الف ) بهره برداری از هر طرح صنعتی ثبت شدهدر ایران ، مشروط به موافقیت مالک آن است ؛

ب ) بهره برداری ازطرح صنعتی ثبت شده، شامل انجام اقداماتی از قبیل ساخت ، فروش و یا وارد کردن اقلام حاوی طرح صنعتی است ؛

ج ) مالک طرح صنعتی ، می تواند علیه شخصی که بدون موافقت او ، اعمال ذکر شده در بند قبل را انجام داده باشد و یا مرتکب اعمالی شود که عرفا موجب نقض حقوق وی در آینده را فراهم می آورد ، در دادگاه ،اقامه دعوا نماید .

د ) مدت اعتبار طرح های صنعتی ، ۵ سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت طرح صنعتی می باشد ؛ اما این مدت را می توان برای دو دوره ۵ ساله دیگر نیز تمدید کرد .

بنابراین ، به استناد بند ۲ این ماده ، یکی از مهم ترین اقداماتی که در راستای تعرض به حقوق مخترعان طرح های صنعتی ، متصور است ، ساخت ، فروش و یا وارد کردن طرح های مشابه طرح صنعتیای است که دیگران ، قبلا آنها را به ثبت رسانده اند و به لحاظ زمانی ، مدت اعتبار آن طرح ثبت شده ، به قوت خود باقی است . این اعمال ، مشمول مجازاتاست . لذا بر اساس بند ب این ماده ، کپی کردن طرح صنعتی ، نوعی جرم است و مجازات دارد.

مدارک مورد نیاز جهت شکایت از کپی طرح صنعتی

۱. رونوشت مصدق گواهی نامه مالکیت طرح صنعتی

۲. ثبت نام متقاضی در سامانه ثنا

۳. هر آنچه که نشان می‌دهد طرح کپی و شبیه سازی شده است.

مدارک لازم جهت طرح شکایت و تشکیل پرونده:

۱. تکمیل دقیق و کامل فرم دادخواست

۲. ارائه اصل و کپی کارت ملی

۳. ارائه اصل شناسنامه و تصویر صفحات اول و دوم

۴. ارائه اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت

۵. ارائه اصل مدارک مورد استناد و اصل مدرک احراز هویت به مرجع رسیدگی کننده در جلسه دادرسی الزامی است.

۶. در صورت تسلیم دادخواست توسط نماینده، پیوست مدرک مثبت نمایندگی (از قبیل وکالتنامه) و ثبت آن در دبیرخانه، الزامی است.

۷. در صورت تسلیم دادخواست توسط احدی از ورثه متوفی، ارائه اصل و تصویر برگ انحصار وراثت و نمایندگی از سایر ورثه الزامی است.

نحوه شکایت از کپی طرح صنعتی

۱. شخص مالک باید برای توقیف کالای تولید شده از روی طرح صنعتی خویش، دادخواست ارائه کند.

۲. قاضی مربوطه برای جبران خسارت‌هایی که به شخص خوانده وارد شده است، دستور توقیف کالا را متناسب درخواست خواهان صادر می‌کند .

۳. در صورتی که مدارک لازم از طرف شخص خواهان ارائه شود، کالایی که دارای آرم تقبلی می‌باشد توقیف می‌شود.

۴. مراجع قضایی مطابق با مواد ۱۸۲ و ۱۸۳ آئین نامه اجرایی قانون، موظف هستند تا برای قبول تقاضای ذکر شده، موافقت کنند.

۵. مراجع قضایی باید قبل از صدور توقیف کالا، از شخص متقاضی تضمین کافی دریافت کنند.

۶. دستور توقیف کالایی که دارای علامت تقلبی می‌باشد ، در هر کدام از مراحل دادرسی، صادر می‌شود.

۷. . در صورتی که کالایی که دارای علامت تقلبی است، در گمرک باشد و در چرخه تجارت وارد نشده باشد، دستور توقیف آن به وسیله مأمورین گمرک و مأمورین قوه قضاییه، صادر می‌شود.

۸. دادسرا می‌تواند رأسا برای رسیدگی به تخلفات و جرائم در رابطه با طرح‌های ثبت شده، دستور مبنی بر توقیف کالاهای تقبلی را صادر نماید.

۹. صدور دستور موقت و قرار تأمین بر اساس مقررات آئین دادرسی و مطابق با تبصره ۲ ماده ۱۸۳ آئین نامه صورت می‌پزیرد.

۱۰. درخواست صورت برداری به معنای تأمین خواسته نسبت به کالاهای تولید شده که دارای علامت تقلبی هستند و یا استفاده از طرح های ثبت شده بدون اجازه مالک آن می‌باشد؛ صورت برداری ممکن است قبل از اقامه دعوی ماهوی به عمل بیاید.

۱۱. شخص مالک علامت می‌تواند به نزدیک‌ترین دادگاهی که در محل وقوع کالای مورد ادعا قرار دارد، مراجعه کند و درخواست تأمین خواسته را ارئه دهد.

۱۲. دادگاه مربوطه نیز قرار تأمین و صورت برداری از کالای مورد نظر را می‌گذارد و دستور اجرای قرار صادر شده را می‌دهد.

۱۳. ممکن است که دادگاه بر اساس قرار ذکر شده و بنا به درخواست شخص خواهان، دستور توقیف کالا را با دریافت تضمین‌های کافی، صادر کند و آن را به مرحله اجرا در بیاورد.

۱۴. در صورت وجود این شرایط مطابق با ماده ۱۸۴ آئین نامه، اگر شخص خواهان تا مدت ۳۰ روز از گذشت صادر شدن دستور توقیف کالا، برای طرح دعوی و اقامه شکایت اقدام نکند، توقیف صورت گرفته باطل می‌شود و شخصی که متقاضی برای توقیف کالا بوده است برای پرداخت خسارت وارد شده به طرف مقابل مسئول می‌باشد.

۱۵. این خسارت را می‌شود از سپرده تضمین شده پرداخت کرد و یا اگر خسارت وارد شده بیشتر از میزان سپرده باشد، در این صورت از سایر اموال شخص مدعی پرداخت می‌شود.

دادگاه صادر کننده حکم مجازات کپی طرح صنعتی کجاست؟

مجازات کپی طرح صنعتی از پرونده‌های کیفری مطرح می‌باشد بنابراین حکم مجازاتی که قانون‌گذار برای کپی طرح صنعتی در نظر گرفته است از سوی دادگاه کیفری دو صادر می‌گردد که در حال حاضر از طریق شعبه‌های دادگاه کیفری دو مجتمع قضایی قدوسی این امر امکان پذیر است.

در دعاوی حقوقی، مرجع بدوی صالح به رسیدگی شعبه سوم دادگاه حقوقی بهشتی تهران می‌باشد و دعاوی کیفری در برخی از شعبات دادسرای ناحیه ۱۹ تهران، صورت پذیر است.

برای مشاوره با وکیل طرح صنعتی یا طرح دادخواست منع استفاده از طرح صنعتی و دریافت دستور موقت تعطیلی شرکت تولید کننده یا تنظیم شکواییه و مجازات فرد سو استفاده کننده با وکلای متخصص و با تجربه ما از طریق شماره های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول

۱- جرم کپی طرح صنعتی چیست ؟

بهره برداری از طرح صنعتی ثبت شده دیگران با انجام اقداماتی از قبیل ساخت و فروش یا کپی کردن طرح صنعتی دیگران نوعی جرم تلقی شده است که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید مقاله را مطالعه نمایید .

۲- مجازات جرم کپی طرح صنعتی چیست ؟

علاوه بر لزوم جبران خسارات وارده به مالک طرح صنعتی مجازات هایی از قبیل حبس تعزیری و نیز جزای نقدی در قانون مقرر شده است که برای دریافت جزییات تکمیلی در این خصوص می توانید به متن مقاله مراجعه نمایید .

۳- نحوه شکایت و رسیدگی به جرم کپی طرح صنعتی چگونه است ؟

نحوه شکایت از این جرم با تنظیم شکواییه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است و رسیدگی به آن در دادسرا و دادگاه های کیفری تهران انجام می شود که شرح بیشتر این موضوع ضمن مقاله ذکر شده است .

---

ضمیمه : 

آشنایی با طرح های صنعتی طرح صنعتي، در مفهوم عام ، دلالت مي كند بر يك اثر خلاقانه براي دست يافتن به نمايي ظاهري يا تزئيني در فراورده هايي كه به صورت انبوه توليد مي شوند. در يك معناي حقوقي، طرح صنعتي، دلالت دارد بر حقي كه مطابق با يك نظام ثبت، براي حمايت از مشخصه هاي تزئيني اصيل وغيرعملكردي يك كالاي صنعتي يا فراورده اي كه از يك فعاليت طراحي حاصل مي شود اعطا مي گردد. اين طرحها ممكن است دوبعدي باشند مانند نقشو تزيين يا سه بعدي باشند مانند شكلو پيكره . در قانون جدید ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری ۱۳۸۶ بموجب ماده ۲۰ هرگونه ترکيب خطوط يا رنگها و هرگونه شکل سه بعدي با خطوط ، رنگها و يا بدون آن ، به گونه اي که ترکيب يا شکل يک فرآورده صنعتي يا محصولي از صنايع دستي را تغيير دهد، طرح صنعتي است. بنابراین هر تغییری که در ظاهر یک فرآورده صنعتی یا محصول از صنایع دستی ایجاد شد مشروط بر اینکه یک ظاهر منحصر به فرد داشته باشد که از طیف و سیعی از دیگر محصولات متمایز گردد می تواند یک طرح صنعتی قابل حمایت باشد. از اینرو نتیجه فنی به تنهایی یا فرآیند محصول نمی تواند از نظر این قانون، طرح صنعتی باشد. بعوان مثال وقتی گفته می شود یک مبل زمانی یک طرح صنعتی خوب است که برای نشستن راحت و شکل ظاهری آن برای ما خوشایند باشد. به عبارت دیگر، طرح صنعتی فقط به ظاهر یک مبل اشاره میکند. علیرغم اینکه طرح محصول ممکن است ویژگیهای فنی یا عملکردی داشته باشد، طرحهای صنعتی بعنوان یکی از مقوله های قانون مالکیت معنوی، فقط به ماهیت زیبائی شناختی یک محصول تمام شده اشاره دارد که از ابعاد فنی یا عملکردی آن جدا هستند. طرح صنعتی برای طیف وسیعی از محصولات صنعتی، پوشاک و صنایع دستی، از ابزارهای فنی و پزشکی گرفته تا ساعت، جواهرات و سایر اقلام لوکس؛ از محصولات خانگی، اسباب بازی، مبلمان و لوازم برقی گرفته تا اتومبیل و سازه های معماری، از طرح منسوجات تا لوازم ورزشی را دربرمیگیرد. طرح صنعتی درارتباط با بسته بندی، ظروف و ظاهر محصولات نیز اهمیت دارد.  نکته حایز اهمیت در آنست که موضوع حمايت از طرحهاي صنعتي، كـــالاها يا محصولات نيستند، بلكه  طرحي است كه در چنين كالاها يا محصولاتي به كار رفته يا تجسم يافته است.در واقع علت یکی از علل حمایت طرح های صنعتی را می توان بخاطر ترويج و پشتيباني از عنصر طرح در محصولات صنعتي دانست. در خصوص مفهوم بیشتر و عناصر آن جهت اتباط موضوعی با این تحقیق در ادامه بیشتر اشاره خواهد گشت. در کتب آموزشی سازمان جهانی مالکیت فکری (Looking good) به شکل و ظاهر کالا آنهم از جنبه زینتی و زیبایی شناختی توجه دارد و به جذابیت محصول که باعث تفاوت مابین شکل و ظاهر کالاهای یک بنگاه اقتصادی با کالای تولیدی رقیب می شود به عنوان ویژگی خاص نگاه می کند. – طرح صنعتی می تواند شامل تعداد زیادی از محصولات صنعتی، پوشاک، صنایع دستی، ابزار متنوع پزشکی ، محصولات خانگی، محصولات لوکس، اسباب بازی مبلمان لوازم برقی اتومبیل و غیره باشد. طرح صنعتی می تواند سه بعدی بوده مثل شکل یا سطح یک ماده و یا دو بعدی باشد مثل الگوها و خطوط و رنگ یک کالا، همچنین بسته بندی کالاها و محصولات صنعتی به صورت خاص و یا ترکیب خطوط و رنگ بندی بر روی بسته بندی محصولات می توان طرح صنعتی قابل ثبت و حمایت باشد. * اظهارنامه ثبت باید در دونسخه، به زبان فارسی و بدون لاک گرفتگی، قلم خوردگی و پاره گی تنظیم گردیده و پس از ذکر تاریخ، همه صفحات توسط متقاضی یا نماینده قانونی وی امضاگردد. لازم به ذکر است ذیل امضاء اشخاص حقوقی متقاضی ثبت ممهور به مهرگردد. * چنانچه متقاضی اظهارنامه بیش از یک نفر باشد، اگر سهم هریک مشخص نشود حقوق ناشی از اظهارنامه یا گواهی ثبت بالسویه خواهد بود. طبقه‌بندي بين‌المللي طرح صنعتي طبقه۱    مواد غذايي طبقه۲    پوشاك و اقلام و لوازم خرازي طبقه ۳    كالاهاي مسافرتي، چمدان، چتر آفتابي و لوازم شخصي كه در جاي ديگر ذكر نشده‌اند طبقه ۴    انواع برس و قلم‌مو طبقه ۵    اقلام ساخته شده از منسوجات، مواد ورقي طبيعي يا مصنوعي طبقه ۶    اسباب و اثاثيه منزل طبقه ۷    اقلام خانگي، كه در جاي ديگري قيد نشده‌اند طبقه ۸    ابزارآلات و يراق آلات طبقه ۹    بسته‌بندي‌ها و ظروف مخصوص حمل ونقل يا جابه‌جايي كالا طبقه ۱۰    ساعت مچي و ديواري و ساير لوازم اندازه‌گيري، كنترل و علامت دادن طبقه ۱۱    اقلام تزئيني و زيورآلات طبقه۱۲    وسايل حمل و نقل يا بالا بردن طبقه ۱۳    تجهيزات توليد، توزيع يا تبديل برق طبقه ۱۴    تجهيزات ضبط، ارتباطات يا بازيابي اطلاعات طبقه ۱۵    ماشين‌آلاتي كه در جاي ديگر قيد نشده‌اند طبقه ۱۶    دستگاه‌هاي عكاسي، سينماتوگرافي و بصري طبقه ۱۷    آلات موسيقي طبقه ۱۸    ماشين‌آلات چاپ و ماشين‌هاي اداري طبقه ۱۹    نوشت‌افزار و لوزم اداري، مواد تدريس و آموزش و مواد مورد استفاده نقاشان طبقه ۲۰    تجهيزات فروش و تبليغات، تابلوها طبقه ۲۱    انواع بازي، اسباب‌بازي، چادر و اقلام ورزشي طبقه ۲۲    تسليحات، اقلام آتش بازي و نورافشاني، لوازم براي شكار، ماهيگيري و دفع آفات طبقه ۲۳    تجهيزات توزيع مايعات، لوازم بهداشتي، تجهيزات گرمايشي، تهويه و تهويه مطبوع، سوخت جامد طبقه ۲۴    لوازم و تجهيزات پزشكي و آزمايشگاهي طبقه ۲۵    واحدهاي ساختماني و عناصر ساختماني طبقه ۲۶    دستگاه‌هاي روشنايي طبقه ۲۷    ملزومات استفاده از توتون و ملزومات مورد استفاده سيگاري‌ها طبقه ۲۸    محصولات دارويي و آرايشي، اقلام و دستگاه‌هاي پيرايشي طبقه ۲۹    تجهيزات و ادوات ضدخطر آتش‌سوزي، براي پيش‌گيري از سوانح و براي نجات طبقه ۳۰    اقلام لازم براي مراقبت از حيوانات و جابه‌جايي آن‌ها طبقه ۳۱    ماشين‌ها و لوازم براي تهيه مواد خوراكي و آشاميدني كه در جاي ديگر ذكر نشده‌اند طبقه ۹۹    موارد مختلف و گوناگون

سوء استفاده از طرح صنعتی

جرم کپی برداری