چگونه به احکام قضایی اعتراض کنیم ؟

نحوه اعتراض به احکام قضایی در مراجع قضایی ایران : انسان ممکن الخطاست . بنابراین قاضی نیز از این قاعده مستثنی نمیباشد . به موجب همین ، قانونگذار محترم نهاد اعتراض به احکام را تاسیس کرده است تا حقی پایمال نشود و در عادلانه ترین حالت ، شخص به حقوق خود برسد.

انواع اعتراض به احکام :

اعتراض به احکام قضایی به دو دسته تقسیم میشوند:

1. طرق عادی شکایت که عبارتند از واخواهی و تجدیدنظرخواهی
2. طرق فوق العاده شکایت که عبارتند از فرجام خواهی ، اعتراض شخص ثالث، اعاده دادرسی

اعتراض به حکم غیابی :

یکی از طرق شکایت از آرا ، واخواهی میباشد . نهاد مذکور زمانی به کار گرفته میشود که محکوم علیه در هیچ یک از جلسات دادرسی حضور پیدا نکرده است و همچنین وقت رسیدگی به او ابلاغ واقعی نشده است .

زمانی که در این حالت ، حکم علیه شخص صادر میشود ، فرد حق دارد از تاریخ ابلاغ رای ، به مدت 20 روز به حکم دادگاه اعتراض کند.

در اصطلاح ، واخواهی عدولی است . به این معنا که مرجع صالح جهت رسیدگی به حکم غیابی همان دادگاهی است که رای را صادر کرده است.

توجه داشته باشید احکام نسبت به خواهان همواره حضوری خواهد بود و حکم غیابی فقط نسبت به خوانده دعوا اجرا خواهد شد.

تجدیدنظرخواهی از احکام :

روش متداول در اعتراض به احکام حقوقی ، تجدیدنظرخواهی است . درست است که قانونگذار ، اصل را بر قطعی بودن احکام قضایی گذاشته است. اما عملا با توجه به مواد 331 و 332 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379 ، غالبا احکام دادگاه ها غیرقطعی و قابل تجدیدنظر خواهی هستند.

پس از صادر شدن حکم توسط قاضی ، شخصی که حکم علیه او صادر شده باشد ، چه خواهان و چه خوانده ، میتواند به مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ رای ، از تاسیس تجدیدنظرخواهی استفاده کند.

نحوه فرجام خواهی از احکام

از طرق فوق العاده شکایت ، فرجام خواهی میباشد . بدین توضیح که در احکام حقوقی ، فرجام خواهی مرحله سوم اعتراض به احکام به حساب می آید.

وقتی که حکم غیرقطعی از دادگاه بدوی صادر میشود. با توسل به تجدیدنظرخواهی ، حکم قطعی میشود و در این مرحله نیز با توجه به مواد 367 و 368 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379 ، با اعتراض در دیوان عالی کشور ، موجب نهایی شدن رای خواهد شد .
مهلت فرجام خواهی از احکام ، 20 روز میباشد. بدین توضیح که اگر رای توسط دادگاه تجدیدنظر صادر شده باشد. از روز ابلاغ و اگر رای توسط دادگاه بدوی صادر شده باشد ، از تاریخ انقضای مهلت تجدیدنظر ، شروع مهلت فرجام خواهی است.

اعاده دادرسی

اعتراض از طریق اعاده دادرسی خلاف قاعده میباشد . چه اینکه زمانی که قاضی رایی را صادر میکند. قاعده اعتبار امر مختومه حاکم میشود و دیگر نمیتوان به رای صادر شده ، تعرض کرد.

اما اعاده دادرسی این امکان را فراهم می آورد که فقط از طریق جهاتی که قانونگذار احصاء کرده است. فرد محکوم علیه به حکم قطعی خلل وارد کند.

اعتراض شخص ثالث

هنگامی که رایی صادر میشود و به موجب آن خللی به حقوق شخص ثالثی که هیچ دخالتی در دعوای اقامه شده ندارد. وارد شود ، قانونگذار این امتیاز را ایجاد کرده است که شخص ثالث به حکم دادگاه اعتراض کند.

آیا قرارهایی که توسط دادگاه صادر میشود ، میتوانند غیابی باشند؟

خیر ؛ قرارها همواره حضوری خواهد بود و غیابی بودن مختص حکم خواهد بود.

مهلت درخواست اعاده دادرسی چه مقدار است ؟

مهلت درخواست اعاده دادرسی 20 روز میباشد .