بر اساس ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، جرم تحصیل مال نامشروع شامل سه عنصر قانونی است:
۱. خرید و فروش امتیاز یا سوءاستفاده از آن‌ها: این عنصر مشمول افرادی است که امتیازاتی که به اشخاص خاص به جهت داشتن شرایط مخصوص داده می‌شود، مانند جواز صادرات و واردات، را به صورت غیرقانونی خرید و فروش می‌کنند یا از آن‌ها سوءاستفاده می‌کنند.
۲. تقلب در توزیع کالاهایی که تابع ضوابط معین است: این عنصر شامل افرادی است که در توزیع کالاهایی که قوانین و ضوابط معینی برای توزیع آن‌ها وجود دارد، به صورت تقلبی عمل می‌کنند.
۳. تحصیل مال: این عنصر شامل افرادی است که به طور کلی مالی یا وجهی را به دست می‌آورند که طریق تحصیل آن فاقد مشروعیت قانونی است.
بنابراین، در صورت ثابت شدن این عناصر قانونی، فرد متهم به جرم تحصیل مال نامشروع قابل مجازات است و مجازات ممکن شامل حبس سه ماه تا دو سال و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده است.
