حبس تعلیقی چیست؟ حبس تعلیقی نوعی مجازات است که در آن قاضی، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات حبس را برای مدتی معین (معمولاً بین یک تا پنج سال) به تعویق می‌اندازد. در این مدت، اگر محکوم به جرم جدیدی مرتکب نشود، مجازات تعلیقی اجرا نمی‌شود. با موسسه حقوقی مبدا همراه باشید.
حبس تعلیقی به چه کسانی تعلق میگیرد؟
حبس تعلیقی به طور کلی به کسانی تعلق می گیرد که مرتکب جرایم تعزیری درجه سه تا هشت شده باشند و شرایط زیر را داشته باشند:
شرایط فرد:
- نداشتن سابقه کیفری موثر: به این معنی که فرد قبلاً به جرمی که مجازات آن حبس تعزیری باشد، محکوم نشده باشد.
- حسن سابقه: با توجه به اوضاع و احوال، قاضی تشخیص دهد که فرد متخلف در آینده مرتکب جرم نخواهد شد.
- انگیزه اصلاح: فرد متخلف باید تمایل و انگیزه خود را برای اصلاح و عدم تکرار جرم نشان دهد.
شرایط جرم:
- جرم ارتکابی باید از نوع تعزیری درجه سه تا هشت باشد: جرایم تعزیری به جرایمی گفته می شود که مجازات آن ها در قانون تعیین شده است. جرایم تعزیری به هشت درجه تقسیم می شوند که درجه سه تا هشت شامل جرایم سبک تر می شوند.
- جرم قابل گذشت نباشد: جرایم قابل گذشت جرایمی هستند که با گذشت شاکی خصوصی، مجازات آن ها ساقط می شود.
در نظر داشته باشید که:
- صدور حکم حبس تعلیقی اختیاری است و قاضی با توجه به شرایط و اوضاع و احوال، می تواند از این مجازات استفاده کند.
- حبس تعلیقی به منزله عدم مجازات نیست و در صورت عدم پایبندی فرد به تعهدات خود، مجازات حبس تعلیقی اجرا خواهد شد.
تفاوت حبس تعلیقی با حبس تعزیری چیست؟
۱. نحوه اجرا:
- حبس تعلیقی:در این نوع حبس، مجرم به جای تحمل حبس در زندان، به مدت معینی تحت نظر قرار می گیرد و در صورت عدم ارتکاب جرم جدید، مجازات حبس او اجرا نخواهد شد.
- حبس تعزیری: در این نوع حبس، مجرم باید تمام مدت مجازات خود را در زندان سپری کند.
۲. شرایط صدور:
- حبس تعلیقی: فقط برای جرایم تعزیری درجه سه تا هشت و در صورت وجود شرایطی مانند عدم سابقه کیفری و حسن سابقه فرد، قابل صدور است.
- حبس تعزیری:برای جرایم مختلف تعزیری، حدی و قصاص قابل صدور است.
۳. اثر در سوابق کیفری:
- حبس تعلیقی: در صورت عدم ارتکاب جرم جدید توسط فرد، در سوابق کیفری او ثبت نخواهد شد.
- حبس تعزیری:در سوابق کیفری فرد ثبت می شود.
۴. امکان تخفیف یا تعلیق:
- حبس تعلیقی: امکان تخفیف یا تعلیق مجدد آن وجود دارد.
- حبس تعزیری: امکان تخفیف یا تعلیق آن محدودتر است.
۵. هدف:
- حبس تعلیقی: هدف از این نوع مجازات، اصلاح و بازپروری مجرم بدون نیاز به زندان است.
- حبس تعزیری:هدف از این نوع مجازات، تنبیه مجرم و سلب آزادی او به عنوان مجازات جرم ارتکابی است.
جدول زیر خلاصه ای از تفاوت های حبس تعلیقی و حبس تعزیری را نشان می دهد:
در نهایت، نوع مجازات توسط قاضی با توجه به شرایط و اوضاع و احوال و جرم ارتکابی تعیین می شود.
شرایط تعلیق اجرای مجازات:
- جرم ارتکابی باید از جرائم تعزیری درجه سه تا هشت باشد.
- سابقه محکومیت قطعی به جرم عمدی در اثر ارتکاب جرائم تعزیری درجه شش به بالا نداشته باشد.
- در جرم غیرعمدی، سابقه محکومیت قطعی به جرم عمدی در اثر ارتکاب جرائم تعزیری درجه هفت به بالا نداشته باشد.
- پیش‌بینی شود که اجرای مجازات حبس، باعث شود که مرتکب از ارتکاب جرم جدید خودداری کند.
- متهم از جرم خود اظهار ندامت و پشیمانی کند.
- ضرر و زیان مدعی خصوصی جبران شود یا رضایت او جلب شود.
آیا حبس تعلیقی نیاز به وثیقه دارد؟
خیر، حبس تعلیقی به طور کلی نیاز به وثیقه ندارد. اما در برخی موارد خاص، قاضی می تواند با توجه به شرایط و اوضاع و احوال، از فرد متخلف وثیقه ای به عنوان تضمین برای حسن انجام تعهدات خود اخذ کند. مواردی که ممکن است قاضی برای حبس تعلیقی وثیقه ای را تعیین کند:
- جرم ارتکابی از نوع جرایم مالی باشد: در این صورت، قاضی می تواند برای تضمین پرداخت ضرر و زیان شاکی، وثیقه ای از فرد متخلف اخذ کند.
- احتمال فرار فرد متخلف وجود داشته باشد: در این صورت، قاضی می تواند برای تضمین حضور فرد در مراجع قضایی، وثیقه ای از او اخذ کند.
- سابقه کیفری فرد متخلف: در صورتی که فرد متخلف سابقه کیفری داشته باشد، قاضی می تواند برای تضمین عدم تکرار جرم، وثیقه ای از او اخذ کند.
میزان وثیقه توسط قاضی تعیین می شود و به عواملی مانند نوع جرم، میزان ضرر و زیان شاکی، و سابقه کیفری فرد متخلف بستگی دارد. در نظر داشته باشید که:
- عدم ارائه وثیقه به معنای عدم صدور حکم حبس تعلیقی نیست.
- در صورت ارائه وثیقه، در صورت عدم پایبندی فرد به تعهدات خود، وثیقه به نفع دولت ضبط خواهد شد.
خرید حبس تعلیقی آیا امکانپذیر است؟
خیر، خرید حبس تعلیقی به هیچ وجه امکان پذیر نیست. حبس تعلیقی نوعی مجازات است که توسط قاضی و با توجه به شرایط و اوضاع و احوال و جرم ارتکابی تعیین می شود. عوامل متعددی در صدور حکم حبس تعلیقی نقش دارند، از جمله:
- نوع جرم: جرم ارتکابی باید از نوع تعزیری درجه سه تا هشت باشد.
- سابقه کیفری: فرد متخلف نباید سابقه کیفری موثر داشته باشد.
- حسن سابقه: با توجه به اوضاع و احوال، قاضی تشخیص دهد که فرد متخلف در آینده مرتکب جرم نخواهد شد.
- انگیزه اصلاح: فرد متخلف باید تمایل و انگیزه خود را برای اصلاح و عدم تکرار جرم نشان دهد.
هیچ کدام از این عوامل قابل خرید و فروش نیستند و قاضی نمی تواند در ازای دریافت پول، حکم حبس تعلیقی را برای فردی صادر کند. علاوه بر این، خرید حبس تعلیقی جرم محسوب می شود و می تواند برای فرد متخلف و واسطه ای که در این امر دخیل بوده است، مجازات قانونی به دنبال داشته باشد.
مزایای حبس تعلیقی:
- فرصتی برای اصلاح و بازسازی مجرم به او می‌دهد.
- از آسیب‌های اجتماعی ناشی از زندان جلوگیری می‌کند.
- به کاهش جمعیت زندان‌ها کمک می‌کند.
معایب حبس تعلیقی:
- ممکن است مجرم را به ارتکاب جرم جدید تشویق کند.
- ممکن است احساس ناامیدی و بی‌عدالتی را در قربانی جرم ایجاد کند.
در صورت ارتکاب جرم جدید توسط محکوم به حبس تعلیقی:
- مجازات تعلیقی قبلی اجرا می‌شود.
- مجازات جرم جدید نیز به آن اضافه می‌شود.
در صورت عدم ارتکاب جرم جدید توسط محکوم به حبس تعلیقی:
- پس از انقضای مدت تعلیق، مجازات اجرا نمی‌شود.
- محکوم به حبس تعلیقی، سوءپیشینه کیفری نخواهد داشت.
نکته:
- حبس تعلیقی فقط برای جرائم تعزیری قابل اعمال است و شامل جرائم حدی و قصاص نمی‌شود.
- در مورد جرائم تعزیری درجه یک و دو، امکان تعلیق اجرای مجازات وجود ندارد.
برای اطلاعات بیشتر در مورد حبس تعلیقی، می‌توانید به قانون مجازات اسلامی و یا به وکیل دادگستری مراجعه کنید.
حبس تعلیقی مواد مخدر
قانون جدید اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۳۹۶، تغییراتی در خصوص حبس تعلیقی در جرایم مرتبط با مواد مخدر ایجاد کرده است. بر اساس این قانون:
- برای بار اول:
- در جرایم مربوط به نگهداری، حمل و یا خرید و فروش مواد مخدر تا ۵ گرم تریاک و ۲ گرم سایر مواد مخدر، مجازات حبس تعزیری به نصف تقلیل و سپس به مدت ۵ سال تعلیق می شود.
- در سایر جرایم مرتبط با مواد مخدر، مجازات حبس تعزیری به نصف تقلیل می یابد.
- برای بار دوم:
- در صورت ارتکاب جرم مشابه، مجازات حبس تعلیقی لغو و مجازات حبس تعزیری اجرا می شود.
نحوه اجرای حکم تعلیقی
پس از صدور حکم حبس تعلیقی توسط قاضی، مراحل زیر برای اجرای آن انجام می شود:
۱. ابلاغ حکم:
- حکم حبس تعلیقی به محکوم علیه و وکیل او ابلاغ می شود.
- در این ابلاغیه، مدت زمان تعلیق، شرایط و تعهدات محکوم علیه و همچنین مرجع ناظر بر حسن انجام تعهدات مشخص می شود.
۲. معرفی به واحد مراقبت:
- محکوم علیه باید به واحد مراقبت مددکاری معرفی شود.
- این واحد وظیفه نظارت بر حسن انجام تعهدات محکوم علیه را در طول دوره تعلیق دارد.
۳. تعهدات محکوم علیه:
- محکوم علیه موظف است در طول دوره تعلیق، مرتکب جرم جدیدی نشود.
- همچنین ممکن است قاضی، تعهدات دیگری مانند پرداخت غرامت، ترک اعتیاد، یا انجام خدمات اجتماعی را برای محکوم علیه تعیین کند.
۴. نظارت بر حسن انجام تعهدات:
- واحد مراقبت مددکاری بر حسن انجام تعهدات محکوم علیه نظارت می کند.
- در صورت عدم پایبندی محکوم علیه به تعهدات خود، مراتب به قاضی گزارش می شود.
۵. لغو یا تخفیف حبس تعلیقی:
- در صورت عدم ارتکاب جرم جدید توسط محکوم علیه در طول دوره تعلیق، حبس تعلیقی لغو و یا تخفیف می یابد.
- در غیر این صورت، حبس تعلیقی اجرا و به مجازات قبلی اضافه خواهد شد.
سوالات متداول:
۱. حبس تعلیقی چیست؟
۲. چه تفاوتی بین حبس تعلیقی و حبس تعزیری وجود دارد؟
۳. چه شرایطی برای اعمال حبس تعلیقی وجود دارد؟
۴. چه جرایمی مشمول حبس تعلیقی می شوند؟
۵. در چه صورت حبس تعلیقی لغو می شود؟
۶. تعهدات و وظایف فرد محکوم به حبس تعلیقی چیست؟
۷. نظارت بر حسن انجام تعهدات محکوم به چه صورت انجام می شود؟
۸. مزایا و معایب حبس تعلیقی چیست؟
۹. آیا حبس تعلیقی در سوابق کیفری ثبت می شود؟
۱۰. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حبس تعلیقی به کجا مراجعه کنیم؟
همچنین مطالعه نمایید:
فعالیت زندانیان در ۱۰۰۰ واحد تولیدی + فیلم
تعیین تکلیف اموال توقیفی به ارزش ۴۵ هزار میلیارد تومان
دفتر وکالت در تجریش (وکیل پایه یک دادگستری در تجریش)
تصویب ۱۷۵۰ راهکار پیشگیری از جرایم مرتبط با تهدیدات فضای مجازی در نیرو‌های مسلح
اطلاعیه ثبت نام دوره کارآموزی پذیرفته‌شدگان آزمون سردفتری سال ۱۴۰۱
خلیلی، معاون اول قوه قضاییه شد
